- ضمیری همدانی (ضَ)
همدانی. صادقی کتابدار در تذکره گوید: مولانا ضمیری همدانی ولد مولانا حیرانی است، گرچه اصلاً قمی است ولی بیشتربه همدانی بودن شهرت دارد. شخصی بود درویش نهاد و منصف و افتاده و رمال خوبی هم بود. در اوایل بمجلس شاه مرحوم بار یافته تردد می کرد. از نحوست یک دو بیت که نسبت به اهل مجلس کنایه و بلکه صراحت داشت او را ازآن مجلس بهشت آیین منع فرمودند، و آن بیتها اینست:
همه حافظ فلان ماهیچه
همه درویش رمز بغرایی
که دلالی و دف کشی صد بار
بهتر از شاعری و ملایی.
بقیۀ عمر را در گوشۀ همدان بسر می برد. این بیت که گفته است شهرت بزرگی دارد:
من به وادی مردم و مجنون به حی ّ ای ابر غم
گریه بر من کن که مجنون نوحه گر دارد بسی.
و این بیت را هم بد نگفته است:
می روم جلوه کنان بیخبر از اهل نظر
روش مردم این شهر چنین است مگر.
مگو رفتی پی سوزان دل از کویش چه آوردی
چه آوردم ز کویش پاره ای خاکستر آوردم.
وفاتش هم در همدان اتفاق افتاده و قبرش در آستانۀ امامزاده اسماعیل است. (مجمع الخواص ص 178 و 179). او راست منظومۀ ناهید و بهرام. (کشف الظنون ج 2 ص 582)
همه حافظ فلان ماهیچه
همه درویش رمز بغرایی
که دلالی و دف کشی صد بار
بهتر از شاعری و ملایی.
بقیۀ عمر را در گوشۀ همدان بسر می برد. این بیت که گفته است شهرت بزرگی دارد:
من به وادی مردم و مجنون به حی ّ ای ابر غم
گریه بر من کن که مجنون نوحه گر دارد بسی.
و این بیت را هم بد نگفته است:
می روم جلوه کنان بیخبر از اهل نظر
روش مردم این شهر چنین است مگر.
مگو رفتی پی سوزان دل از کویش چه آوردی
چه آوردم ز کویش پاره ای خاکستر آوردم.
وفاتش هم در همدان اتفاق افتاده و قبرش در آستانۀ امامزاده اسماعیل است. (مجمع الخواص ص 178 و 179). او راست منظومۀ ناهید و بهرام. (کشف الظنون ج 2 ص 582)